Het klimaat in een stad kan lokaal beduidend afwijken van het gemeten klimaat in het vrije veld. Dit staat bekend als het warmte-eiland effect. De lokale luchttemperatuur kan tot 8 °C hoger liggen dan die in de omgeving. Iets om rekening mee te houden, met name voor de koudevraag. Het stedelijk warmte-eiland effect wordt bepaald door de bevolkingsdichtheid, de windsnelheid, de tijd van het jaar en door het moment van de dag. Het stedelijk warmte-eiland effect is het sterkst in de zomer tijdens de nachten en in weersituaties met weinig wind en weinig bewolking.
Gemiddeld verloop van het UHI in de zomer van 2010 als functie van de tijd van de dag (a.) en de gemeten windsnelheid (b.), temperatuur (c.), wolkenbedekkingsgraad (d.) en luchtdruk (e.). Bron: KNMI
Met een eenvoudige benadering kunnen deze factoren worden vertaald naar een verhoging van de (lokale) luchttemperatuur door het jaar heen voor een bepaalde situatie. Het stedelijk warmte-eiland effect heeft vooral invloed op de koelvraag en/of de temperatuuroverschrijding in gebouwen. Met de eenvoudige benadering kan een indicatie worden verkregen van de extra koelvraag en het extra aantal uren temperatuuroverschrijding als gevolg van het stedelijk warmte-eiland.